Mohrungen - 25 styczeń 1807

Pod Mohrungen nastąpiło pierwsze poważniejsze spotkanie pomiędzy nacierającymi Rosjanami, a wycofującymi się Francuzami podczas zimowej ofensywy podjętej przez Rosjan.
Generał Markow (straż przednia rosyjskiej armii) dowiedział się od jeńca wziętego w potyczce pod Liebstadt (Miłakowo) (24 stycznia, Markow zaskoczył w Liebstadt wysunięte placówki francuskie i po krótkiej walce zagarnął około 300 jeńców z kawalerii i piechoty), że Bernadotte jest w marszu na Mohrungen. Prawdopodobnie jeniec zeznał, że siły Bernadotte'a są podzielone (co w istocie było prawdą; cześć I korpusu znajdowała się w marszu z Preussisch Holland (Pasłęk), a część (główne siły korpusu) z Saalfeld (Zalewo) i że I korpus jest słaby, więc rozochocony sukcesem w Liebstadt Markow, postanowił zaatakować i rozgromić francuskiego marszałka.
Markow około południa 25 stycznia, przybył ze swoimi oddziałami w pobliże Mohrungen. Pomiędzy Mohrungen, a Georgenthal (Jurkowo) spotkał Francuzów: 9 batalionów i 11 szwadronów (była to brygada Pacthoda z dywizji Rivaud'a, część dywizji Duponta, i część dywizji Drouet'a).

Georgenthal (Jurkowo) widziane od strony Wiese (Łączno). Tędy nacierał Dupont ze swoją dywizją

Widząc siły Rosjan, Bernadotte wysłał kuriera do Duponta, który był wciąż w marszu (z większą częścią swej dywizji) z Preussisch Holland, aby ten przybywał ze wsparciem. Sam zajął się przygotowaniem natarcia na pozycje rosyjskie na wzniesieniu terenu przed Georgenthal.
Generał Markow zajął pozycje na wspomnianych wzgórzach. W pierwszej linii ustawił dwa regimenty piechoty (Pskowski muszkieterski i 25 Jaeger), w drugiej linii jeden regiment (Jekatironowski grenadierski), a w trzeciej dwa bataliony 5 pułku jegrów, jako rezerwa. Na wysuniętej pozycji w kierunku Mohrungen był regiment Elizabetgradzkich huzarów. Przed Geotgenthal, po prawej stały 2 bataliony jegrów z 7 pułku, a w samej wsi były 3-ci batalion tego pułku - razem 17 batalionów i 1 regiment huzarów, nie licząc Kozaków (Bernadotte w raporcie do Sztabu Głównego pisał, że kiedy przybył na przyszłe pole bitwy, na przedpolu Pfarrersfeldchen zastał "chmarę" Kozaków)
Około 13:00 kawaleria francuska zaatakowała wysunięty do przodu regiment huzarów. Jednak Elizabetgradcy nie tylko odparowali atak, ale przegonili francuską kawalerię do ich pozycji. Dopiero artyleria była w stanie powstrzymać rosyjskich huzarów, którzy wycofali się i zajęli pozycję na lewo od Pfarrersfeldchen. Z kolei artyleria rosyjska i ogień karabinowy 5 pułku jegrów, również skutecznie powstrzymywał dalsze próby ataków kawalerii francuskiej.
W tym czasie Bernadotte wysłał ponownie oficera ordynansowego do Duponta, który maszerował pośpiesznym marszem przez Hagenau (Chojnik), Koenigsdorf (Królewo)i Wiese (Łączno), z pilnym rozkazem, aby ten zaraz po przybyciu, atakował prawe skrzydło Rosjan.

Okolice Georgenthal [Jurkowo] widziane od strony drogi Mohrungen - Georgenthal. W tym miejscu prawdopodobnie zginął gen. Anrepp

Sam zaatakował w centrum. Do ataku na Pfarrersfeldchen, Bernadotte wyznaczył po batalionie 9 i 27 pułku piechoty lekkiej. Ustawił również baterię złożoną z 4 dział na wzgórzach górujących nad wsią. (9 pułk piechoty lekkiej był jednym z najlepszych w całej Grande Armee, w bitwie pod Marengo zdobył miano "L'Incomparable" - niezrównany, które nosił wyhaftowane na swoim sztandarze jeszcze z czasów rewolucyjnych. W poprzedniej kampanii pułk odznaczył się pod Haslach-Jungingen i pod Ulm. Pułkiem dowodził doświadczony pułkownik - Claude-Marie Meunier)
Jednak batalion 9 pułku piechoty lekkiej został odparty w samej wsi, natomiast batalion 27 pułku atakujący nieco z prawej, wykazywał stałe postępy. Bernadotte wzmocnił więc natarcie przez drugi batalion 27 pułku piechoty lekkiej i 8 pułk piechoty liniowej. 94 pułk piechoty liniowej i dragoni pozostawali w rezerwie.
Rosyjskie linie zaczęły się chwiać pod gwałtownymi atakami francuskiej piechoty. Zapadała już ciemność, gdy dwa bataliony jegrów zaczęły się cofać. Markow wsparł obronę rezerwami, lecz w tym momencie przybył Dupont od strony Wiese i zaatakował prosto z marszu, prawe skrzydło Rosjan w Georgenthal. Pomimo tego, że Markow rzucił przeciw nowym francuskim siłom 6 batalionów, rosyjska obrona zaczęła się łamać.
Markow zaczął się już wycofywać, gdy przybył generał Anrepp z wiadomością, że kawaleria rosyjska pospiesza ze wsparciem. (Anrepp dowodził kawalerią straży przedniej, która pozostawała o pół dnia marszu w tyle. Gdy Markow postanowił zniszczyć siły Bernadotte'a, wysłał do Anreppa rozkaz, aby ten zwiększył prędkość marszu i dołączył do głównych sił awangardy) Anrepp podczas rozpoznawania nieprzyjaciela, nieopatrznie wysunął się do przodu i zginął od celnego strzału (w głowę) francuskiego tyraliera.

Widok Georgenthal (Jurkowo) od strony pozycji francuskich. W centrum widoczne zabudowania wsi Georgenthal.

Markow wycofywał się mocno naciskany przez francuskie siły atakujące w centrum i oddziały dywizji Duponta na prawym skrzydle. Atakujący Francuzi ponosili duże starty. Dupont rozbił dwa regimenty, które przeciwstawiały się jego atakom i zajął Georgenthal.
W tym czasie (na szczęście dla Markowa) dały się słyszeć strzały za plecami atakujących oddziałów Bernadotte'a, w Mohrungen. Bernadotte, nie mogąc rozpoznać, ani ocenić sił wroga, który jak przypuszczał zaatakował go od tyłu, wstrzymał atak za wycofującym się Markowem i skierował swoje siły z powrotem na Mohrungen.
Okazało się, że to rosyjska kawaleria zaatakowała i zajęła tabory I korpusu, pozostawione w Mohrungen. Wcześniej, książę Golicyn z kawalerią lewego skrzydła armii rosyjskiej osiągnął Alt-Reichau (Boguchwały) i wysłał na rekonesans pomiędzy jeziorami Narien (Narie) i Mohrung (Morąg), 3 szwadrony kurlandzkich dragonów, dowodzone przez Dołgorukiego, wzmocnione 6 szwadronami liflandzkich dragonów Pahlena. Za dragonami, w tyle postępował pułk sumskich huzarów. Siły te osiągnęły zachodni brzeg jezior razem z zapadającymi ciemnościami i skierowały się w kierunku Mohrungen, które ku swemu zaskoczeniu, znaleźli zatłoczone taborami. Dołgoruki zaatakował nielicznych obrońców i po krótkiej walce zagarnął i splądrował tabory I korpusu. Przybycie kawalerii Dołgorukiego do Mohrungen było zupełnie przypadkowe. Pomimo kanonady artylerii, nie słyszał odgłosów walki z powodu silnego wschodniego wiatru.

Widok na zachód od strony drogi Mohrungen (Morąg) - Georgenthal (Jurkowo). Z tego kierunku nacierała dywizja Duponta.

Wówczas nadciągnęła piechota Bernadotte'a, która porzuciła ściganie Markowa i wracała na odgłos strzałów do Mohrungen. Kawaleria rosyjska musiała się wycofać zabierając ze sobą ok. 360 jeńców i przy okazji oswobadzając ok. 200 Rosjan i Prusaków. Część kawalerii rosyjskiej, która zapędziła się zbyt daleko ku Pfarrersfeldchen, została okrążona i wzięta do niewoli.
Straty obu stron były wysokie i wynosiły po ok. 2000 po obu stronach. Bernadotte opuścił Mohrungen i wycofał się w kierunku na Liebeműhl (Miłomłyn) i dalej na Osterode (Ostróda), natomiast Mohrungen zostało zajęte przez Rosjan. Następnego dnia, 26 stycznia, do Mohrungen przybył Bennigsen. Ze względu na silne mrozy został zarządzony dłuższy postój, podczas którego, armia rosyjska miała zebrać wszystkie pozostałe w tyle oddziały i odpocząć przed dalszą ofensywą. Uratowało to Bennigsena przed kompletną klęską w pułapce, jaką zastawił na niego Napoleon, ale to już inna historia.

Francuskie oddziały zaangażowane w bitwę pod Mohrungen,
25 styczeń 1807

I Korpus Armijny - Marszałek Jean-Baptiste Bernadotte
Szef Sztabu I Korpusu - GdB Nicolas-Joseph Maison

1 faza bitwy

PIECHOTA
3 Dywizja - GdD Jean-Baptiste Drouet
1 Brygada - GdB Bernard-George Frere
27 pułk piechoty lekkiej - pułkownik Jean-Baptiste Charnotet
2 Brygada - GdB François Werlé
94 pułk piechoty liniowej - pułkownik Jean-Nicolas Razout
95 pułk piechoty liniowej - pułkownik Marc-Nicolas-Louis Pecheux
Razem: 7 batalionów

Oddziały z 2 Dywizji - GdD Olivier Rivaud de la Raffiniere
1 Brygada - GdB Michel-Marie Pacthod
(2-ga brygada - 45 i 54 pulki piechoty liniowej - zostala pozostawiona miedzy Deutch Eylau [Iława] a Osterode [Ostróda]. Tak mówił rozkaz ze sztabu I Korpusu - szef sztabu GdB Maison do GdD Rivaud de la Raffiniere, gdy ten ruszał ze swoją dywizją w kierunku Mohrungen 18 stycznia)
8 pułk piechoty liniowej - pułkownik Jean-François-Etienne Autie
Razem: 2 bataliony

Oddziały z 1 Dywizji - GdD Pierre-Antoine Dupont de L'Etang
1 Brygada - GdB Marie-François Rouyer
9 pułk piechoty lekkiej - pułkownik Claude-Marie Meunier
Razem: 3 bataliony

KAWALERIA
(Kawaleria korpuśna I Korpusu Armijnego)
Brygada kawalerii lekkiej - GdD Jacques-Louis-François de Laistre Tilly
2 pułk huzarów - pułkownik François-Joseph Gerard
4 pułk huzarów - pułkownik Andre Burthe
5 pułk strzelców konnych - pułkownik Pierre Bonnemains
Razem: 12 szwadronów

Oddziały detaszowane z Korpusu Kawalerii Rezerwowej - Marszałek Joachim Murat
4 Dywizja Dragonów - GdD Louis-Michel-Antoine Sahuc
1 Brygada - general brygady Pierre Margaron

19 pułk dragonów - pułkownik Jean-Marie-Noel Delisle de Falcon Saint-Genies
27 pułk dragonów - pułkownik François-Antoine Lallemand

2 Brygada - general brygady Jean-Baptiste-Antoine Laplanche

17 pułk dragonów - pułkownik Frederic-Auguste Beurmann
18 pułk dragonów - pułkownik Justin de Lafitte
Razem: 16 szwadronów

ARTYLERIA
4 baterie artylerii pieszej
2 baterie artylerii konnej
Razem: 36 dział

2 faza bitwy

Reszta Dywizji Duponta, która przybyła od strony Wiesse i zaatakowała prawe skrzydło Rosjan
1 Dywizja - GdD Pierre-Antoine Dupont de L'Etang
2 Brygada - GdB François-Marie-Guillaume Legendre d'Harvesse
32 pułk piechoty liniowej - pułkownik Luc Duranteau
96 pułk piechoty liniowej - pułkownik Pierre Barrois
Razem: 4 bataliony

Rosyjskie oddziały zaangażowane w bitwę pod Mohrungen,
25 styczeń 1807

Głównodowodzący strażą przednią - Generał Markow

PIECHOTA
Jekatierinosławski Pułk Grenadierów - pułkownik P.P. Turczaninow I
Pskowski Pułk Muszkieterów - Gen-major J.I. Markow I
5 Pułk Jegrów - pułkownik F.I. Pantenius
7 Pułk Jegrów - pułkownik P.P. Tołbuchin
25 Pułk Jegrów - pułkownik Markow
Razem 15 batalionów

KAWALERIA
Elizabethgradskij Pułk Huzarów - pułkownik G.I. Lisaniewicz (6 szwadronów), pododdziały Kozaków

ARTYLERIA
4 baterie artylerii polowej
1 bateria artylerii konnej

Oddziały, które weszły do walki w późniejszej fazie
Kawaleria lewego skrzydła Armii Bennigsena - Generał Michaił Golicyn
Kurlandzki Pułku Dragonów - Generał Michaił Dołgoruki (3 szwadrony)
Liflandzki Pułk Dragonów - Generał Pahlen (6 szwadronów)

Jan W. Kowalik