Nasza księgarnia

Ku pamięci Rosjan poległych pod Lipskiem

Posted in Turystyka historyczna

Na niewielkim kamieniu kilkadziesiąt metrów przed cerkwią widnieje tablica z napisem i rysunkiem jeźdźca w tatarskim stroju z łukiem w ręku. Kamień upamiętnia udział Baszkirów w Bitwie pod Lipskiem, cerkiew – wszystkich żołnierzy imperium rosyjskiego.

 

Kamień ku czi Baszkirów poległych w Bitwie pod Lipskiem


Gdy patrzę ze szczytu Pomnika Bitwy Narodów w stronę centrum miasta, od razu rzuca się w oczy lśniąca w słońcu złota kopuła cerkwi. To cerkiew św. Aleksego, rosyjski pomnik poległych w bitwie.

Przygotowania do budowy świątyni rozpoczęto w 1907 roku od zbiórki pieniędzy przeprowadzonej w Rosji i w Niemczech. Trzy lata później powstał komitet budowy, jego honorowym przewodniczącym został książę Michał Aleksandrowicz Romanow. Czwarty syn cara Aleksandra III, młodszy brat cara Mikołaja II, jednodniowy car Rosji w 1917 roku). Władze Lipska przekazały pod budowę cerkwi działkę znajdującą się na dawnym polu bitwy. Świątynię zaprojektował Władimir Pokrowski, a prace budowlane trwały do 1911 roku. Poświęcenie cerkwi nastąpiło 30 października 1913 roku. Wśród gości byli m.in. wielki książę Cyryl Władymirowicz Romanow (wnuk cara Aleksandra II a w latach 1924 -38 tytularny car), ostatni król Saksonii, Fryderyk August III i cesarz Niemiec Wilhelm II. Dwa tygodnie wcześniej w krypcie cerkwi pochowano szczątki nieznanych żołnierzy.

Cerkiew św. Aleksego w Lipsku.

Ikona Chrystusa Pantokratora i dwa złote anioły na frontonie cerkwi.

Cerkiew ma wysokość 65 metrów, pomalowana jest na biało, przód zdobi ikona Chrystusa Pantokratora i dwie złote postacie aniołów. Cebulasta kopuła pokryta jest złotymi blachami. Dzieli się na dolną (podziemia) i górną cerkiew. Posiada siedem dzwonów. Wewnątrz znajduje się wysoki na 18 metrów  ikonostas, który ofiarowali dońscy Kozacy. Ikony napisał Emalianov z Moskwy. Z sufitu zwisa żyrandol składający się 68 lamp, w 1916 roku podarował go rosyjska Duma, wykonany był z uralskiego jaspisu. Po II wojnie światowej jaspis zastąpiło szkło.

W krypcie wiszą małe ikony i portrety cara Aleksandra I i marszałka Kutuzowa. Pochowani tutaj są tutaj, przeniesieni 10 lipca 1867 roku z Nowego Cmentarza św. Jana: zięć Kutuzowa, książę generał Mikołaj Daniłowicz Kudaszew (dowódca gwardii Płatowa), generał Iwan Jegorowicz Schewitsch (dowódca lekkiej kawalerii) podpułkownik Andriej Jurgenjew (dowódca regimentu grenadierów w I dywizji III korpusu Rajewskiego).

Napis wyryty po lewej stronie portalu cerkwi.

Epitafium na bocznej ścianie cerkwi.


Po obu stronach portalu wejściowego znajdują się tablice z napisami:

“Pamięci 22 tysięcy żołnierzy rosyjskich poległych za wolność Niemiec w 1813 roku w Bitwie Narodów między 16 a 19 października.

Wzięli udział: 127 tys. Rosjan, 89 tys. Austriaków, 72 tys. Prusaków, 18 tys. Szwedów.

W bitwie poległo: 22 tys. Rosjan, 16 tys. Prusaków, 12 tys. Austriaków i 300 Szwedów.”

Na bocznej ścianie cerkwi pod arkadami wiszą epitafia poświęcone poszczególnym pułkom biorącym udział w bitwie. Za cerkwią kamień poświęcony nieznanemu  żołnierzowi z regimentu Czernigowa z III dywizji rosyjskiej piechoty. Tuż obok cenotaf pochowanego w krypcie Andrieja Jurgeniewa.

Cenotaf Andrieja Jurgieniewa.

Po wyjściu z terenu cerkwi warto przejść kilkadziesiąt metrów. Tu na skraju parku stoi monument poświęcony udziałowi w Bitwie pod Lipskiem Baszkirów. Wzięły w niej udział 1,2,5,9 i 14 pułki baszkirskie. O ich udziale wspominał m.in. we wspomnieniach francuski generał de Marbot. Podkreślał ich męstwo, ale i ogromne straty jakie ponieśli atakując rosyjska piechotę. Ciekawostką jest, że użycie przez Baszkirów łuków w bitwie pod Lipskiem było ostatnim przypadkiem użycia tej broni w europejskich bitwach. Kornet (odpowiednik podporucznika) z 5 pułku baszkirskiego Nig Metulla Gazejew, kapitan Kutligilde Iszimgulow i setnik Ankasjuk Temirbajew otrzymali order św. Anny, inni zaś żołnierze 14 pułku – Ordery Zasługi.

Kamień ku czci Baszkirów.

Do cerkwi można dojechać tramwajem nr 15 z centrum Lipska (np. spod Dworca Głównego) lub spod Pomnika Bitwy Narodów, wysiąść trzeba na przystanku Technishes Rathaus.

http://www.leizpig.travel

http://www.leipzig.de

Adam Gąsior

Tekst ze strony www.SzukajacNapoleona.com

Opublikowano za zgodą autora