Kalendarz republikański
W październiku i listopadzie 1793 roku francuski Konwent Narodowy postanowił wprowadzić kalendarz republikański, oparty na rewolucyjnych zasadach. Na mocy serii dekretów zdecydowano, że rok ma się zaczynać 22 września o północy, czyli od jesiennego zrównania dnia z nocą, oraz że za początek Roku l ery republikańskiej należy uznać dzień proklamowania republiki, czyli 22 września 1792 roku. Rok miał się dzielić na dwanaście równych miesięcy liczących po trzydzieści dni, a każdy miesiąc - na trzy dziesięciodniowe "dekady". Miało już nie być ani tygodni, ani niedziel.
Kiedy kalendarz wprowadzono w życie, dzień 1 stycznia 1794 został oficjalnie przemianowany na duodi drugiej dekady, 12 nivôse, II roku.
Aby nie odbiegać od roku naturalnego złożonego z 365 i 1/4 dnia, lata kalendarzowe podzielono na czteroletnie grupy nazwane franciades, a do każdego roku dodano dodatkowych pięć dni zwanych sans-culottides. Czwarty rok każdej franciade otrzymał jeden dzień "przestępny" - Jour de la Revolution.
Teoretycznie kalendarza rewolucyjnego przestrzegano przez czternaście lat; praktycznie zarzucono go już po sześciu. Za czasów Konsulatu do powszechnego użytku powrócił kalendarz gregoriański - zanim go formalnie przywrócono 1 stycznia 1806 roku, czyli 11 nivôse XIV roku.
Trudno było wymyślić lepszy sposób na pozbawienie narodu poczucia orientacji. Kontrrewolucjoniści próbowali trzymać się starego czasu. Rewolucjoniści próbowali się upierać przy nowym. Historycy muszą sobie radzić i z jednym, i z drugim.
Nazwy miesięcy:
- vendémiaire - "miesiąc winobrania"
- brumaire - "miesiąc mgieł"
- frimaire - "miesiąc szronu"
- nivôse - "miesiąc śniegu"
- pluviôse - "miesiąc deszczu"
- ventôse - "miesiąc wiatru"
- germinal - "miesiąc kiełkowania zbóż"
- floréal - "miesiąc kwiatów"
- prairial - "miesiąc sianokosów"
- messidor - "miesiąc żniw"
- thermidor - "miesiąc upału"
- fructidor - "miesiąc owoców"
Nazwy dni:
- 1, 11, 21, primidi
- 2, 12, 22, duodi
- 3, 13, 23, tridi
- 4, 14, 24, quartidi
- 5, 15, 25, quintidi
- 6,16, 26, sextidi
- 7,17, 27, septidi
- 8,18,28, octidi
- 9,19, 29, nonidi
- 10,20,30, decadi.
Źródło: N. Davies, Europa