Zmarli w Królestwie Polskim po roku 1815

BONTEMPS, (Pierre-Charles-François) Ur. 3 Listopad 1777, Paryż; Ożeniony z Różą Eleonorą Monfrell; Elew Szkoły Politechnicznej: 7 Grudzień 1795; Porucznik en second 8-go pułku artylerii pieszej: 3 Grudzień 1796; Porucznik en premier 17-tej kompanii 8-go pułku artylerii pieszej: 2 Maj 1797; W Armii Zachodu (l'Armée de l'Ouest): 1797-1801 pod dowództwem generałów: Tilly (Jacques-Louis-François Delaistre), Michaud (Claude-Ignace-François), Hédouville (Gabriel-Marie-Théodore-Joseph) i Bernadotte (Jean-Baptiste-Jules); odbył kampanie 1797-1800; ADC generała Hanicque (Antoine-Alexandre): 15 Styczeń 1804; Kapitan en second 2-go pułku artylerii pieszej: 13 Listopad 1804; W Wielkiej Armii (la Grande Armée), odbył kampanie: 1805-1807 (razem z generałem Hanicque w artylerii korpusu rezerwowego kawalerii Murata: 30 Kwiecień 1805, artylerii IV korpusu (Soult): 28 Grudzień 1805, artylerii III korpusu (Davout): Wrzesień 1806); wziął udział w bitwach pod Jeną, Pułtuskiem, Preussisch-Eylau i Königsberg; Kawaler Legii Honorowej: 14 Kwiecień 1807; Przeszedł na służbę armii Księstwa Warszawskiego w stopniu szefa batalionu: 4 Marzec 1809; Wziął udział w kampanii 1809 w Księstwie; Odznaczył się pod Sandomierzem; Odznaczony złotym krzyżem Virtuti Militari: 1 Styczeń 1810; Pułkownik, dyrektor artylerii Księstwa Warszawskiego: 20 Kwiecień 1810; Pracował przede wszystkim nad organizacją artylerii armii Księstwa Warszawskiego, fabryk prochu i białej broni kawaleryjskiej, a także taborów; W 1812 zbudował w Warszawie Arsenał; Wziął udział w kampanii w Rosji 1812, w bitwach: pod Smoleńskiem, Możajskiem i nad Berezyną; W kampanii saskiej, w bitwach pod Lipskiem i Hanau; Oficer Legii Honorowej: 28 Październik 1813; Ponownie w służbie francuskiej w stopniu pułkownika artylerii, otrzymując komendę artylerii w Auxonne: 5 Styczeń 1814; Dymisjonowany: 20 Czerwiec 1817; Powrócił do Polski; W służbie Armii Królestwa Polskiego: 24 Lipiec 1817; Pełnił obowiązki Dyrektora Materiałów Artyleryjskich i Arsenału: 1818; Kierował artylerią i inżynierami; Odznaczony orderem św. Anny 2 klasy: 24 Październik 1819; generał brygady: 19 Lipiec 1822; dowódca korpusu rakietników: 30 sierpień 1822; Odznaczony orderem św. Stanisława 1 klasy: 6 Czerwiec 1829; Otrzymał znak honorowy za 15 lat nieskazitelnej służby oficerskiej: 1830; W chwili wybuchu powstania 29 Listopada 1830 został wraz z generałem Redlem aresztowany w Arsenale, gdy sprzeciwiał się rozbieraniu broni; następnie jednak oddał sprawie narodowej znakomite usługi; Potwierdzony na stanowisku Dyrektora Materiałów i Artylerii: 16 Grudzień 1830; Organizował produkcję wojenną m.in. w Warszawie, Białogonie, Suchedniowie i Końskich, oraz nad rzeką Kamienną w Ostrowcu, Denkowie, Odrowążu i Ćmielowie; Powołany do Rady Wojennej, zajmował się przygotowaniem obrony Warszawy; Brał udział w obronie Warszawy, a po kapitulacji pozostał w mieście i ponowił przysięgę wierności carowi; Po upadku powstania, na służbie rosyjskiej w Dyrekcji Artylerii: 1832; Wyjechał do Rosji, gdzie pracował w przemyśle zbrojeniowym: Styczeń 1832. Zmarł: w Sankt-Petersburgu 20 Sierpnia 1840, zginął w następstwie wybuchu przy próbie pocisków. Ciało sprowadzono do Polski i pochowano w majątku należącym do generała Bontemps - Gulczewie koło Płocka.

Ciało zostało pochowane w krypcie kościoła parafialnego w Imielnicy (obecnie miejsce to należy do parafii Borowiczki). W trakcie budowy nowego kościoła w Imielnicy w latach 1927-1935, stary kościół w Borowiczkach został rozebrany. Jak wynika z listu ks. L. Perkowskiego, ówczesnego proboszcza parafii Imielnica poczta Borowiczki, w latach 1932-35 przy rozbiórce starego kościoła, w krypcie odkryto metalowe trumny i w jednej z nich widziano ciało generała Bontemps, na co wskazywały szlify generalskie. Krypta została zasypana, a na miejscu kościoła powstał skwer. Obecnie miejsce bardzo zaniedbane.


Kliknij aby powiększyć

W Warszawie w kościele oo. Przemienienia Pańskiego (Kapucynów) przy ulicy Miodowej, symboliczne epitafium w prawej, bocznej nawie kościoła. Na tablicy, nad skrzyżowanymi armatami, napis w języku polskim, a poniżej napisu herb rodowy:
PAMIĘCI / GENERAŁA / PIOTRA BONTEMPS / ZMARŁEGO DNIA 20 SIERPNIA / 1840 ROKU

Zdjęcie: Jan W. Kowalik

 

GALICHET, (Pierre, baron) Ur: 30 Lipiec 1775, Passavant-en-Argonne (Marne); Syn Nicolasa Étienne Galichet i Marguerite Galichet (rodzice byli kuzynami); Strzelec w 9 pułku strzelców konnych: 6 Sierpień 1792; W Armii Północy (l'Armée du Nord): 1792; W Armii Mozeli (l'Armée de la Moselle): 1793; Ranny w lewy nadgarstek w bitwie pod Pirmasens: 14 Wrzesień 1793; W Armii Sambry i Mozy (l'Armée de Sambre-et-Meuse): 1794-1795; Dostał się do niewoli: 14 Październik 1795; Po powrocie z niewoli na rekonwalescencji: 4 Czerwiec 1797; Żołnierz 94 półbrygady piechoty liniowej: 22 Wrzesień 1797; Kapral: 8 Grudzień 1798; Sierżant-major: 26 Grudzień 1798; Podporucznik: 19 Sierpień 1799; Porucznik: 13 Kwiecień 1800; W Armii Szwajcarii (l'Armée d'Helvétie): 1799; W Armii Renu (l'Armée du Rhin): 1800-1801; Adiutant-major 94 półbrygady piechoty liniowej: 5 Styczeń 1802; Kapitan: 4 czerwiec 1803; ADC swojego kuzyna, generała Lochet (Pierre-Charles): 6 Październik 1803; Na tym stanowisku w Armii Wybrzeża Oceanu (l'Armée des Côtes de l'Océan): 1804-1805, i w Wielkiej Armii (la Grande Armée): 1805-1807; Jako ADC generała brygady Lochet (d-ca 2-giej brygady piechoty w dywizji Frianta w 3 korpusie marszałka Davouta) wziął udział w bitwach pod Austerlitz, Auerstadt, Nasielskiem i Preussisch-Eylau; Kawaler Legii Honorowej: 14 Marzec 1806; Szef batalionu: 4 Marzec 1807; Po śmierci swego kuzyna i zwierzchnika - generała Lochet - w bitwie pod Preussisch-Eylau (gen. Lochet zginął w walkach o wieś Klein Sausgarten), przeszedł do służby w sztabie 3 korpusu Wielkiej Armii: 18 Marzec 1807; Szef batalionu 108 pułku piechoty liniowej: 6 Wrzesień 1808; Adjutant-commandant (pułkownik) w wieku 33 lat i po 17 latach służby wojskowej: 8 Czerwiec 1809; Szef sztabu 2 dywizji 3 korpusu, generała Friant: 1809; Wziął ślub z Dorotą Szymanowską (dziedziczką majątku Izdebno Kościelne, powiat warszawski - starościanką wyszogrodzką, nie mieli dzieci): 6 Luty 1810; Baron Cesarstwa: patent 16 Grudzień 1810; Przed kampanią 1812 w Wielkiej Armii wprowadzono sieczkarnię hache-paille (bardzo pomocną w żywieniu koni) pomysłu Galicheta, którą skonstruował na podstawie obserwacji polskiej maszyny, pisał o tym: "instrument précieux auquel il ne craint pas d'attribuer la conservation des chevaux de la Grande Armée dans la campagne de Prusse et que par ce motif , il regarde comme une des causes secondaires des éclatants succes"; Szef sztabu 2 dywizji (Friant) 1 korpusu (Davout) podczas kampanii w Rosji 1812; Oficer Legii Honorowej: 8 Październik 1812; Podczas odwrotu Wielkiej Armii, ranny dostał się do niewoli w Wilnie; Ponad rok spędził w głębi Rosji, w obozie w Astrachaniu; Wrócił do Francji: 21 Sierpnia 1814; Urlopowany, wrócił do Polski gdzie osiadł w dobrach swojej żony - Izdebnie Kościelnym: 8 Listopad 1814; Otrzymał order św. Ludwika: 27 Grudzień 1814; Uzyskał indygenat polski; Otrzymał dymisję z wojska: 23 Styczeń 1817; Członek Towarzystwa Rolniczego i Handlowego departamentu Marny la Société d'Agriculure, Commerce, Sciences et Arts du Départament de la Marne, starał się o rozwój przemysłu rolnego w Królestwie Polskim, propagując i przystosowując wynalazki zagraniczne, jak: ulepszone piece do wypalania cegieł, wyrób sposobem fabrycznym mączki ziemniaczanej. W dobrach swoich Izdebno w powiecie warszawskim, założył gorzelnię, w której zastosował produkcję wódki ze zboża nowoczesnym systemem Adamsa, założył jedną z pierwszych w Królestwie Polskim cukrowni produkujących cukier z buraków (1826) oraz olearnię parową. Członek Komitetu Właścicieli Listów Zastawnych Królestwa Polskiego. W roku 1819 wydał dedykowaną Tadeuszowi Mostowskiemu, ówczesnemu ministrowi spraw wewnętrznych Królestwa Polskiego, broszurę: Essai sur la Distillerie d'Izdebno par le baron P. Galichet, Membre correspondant de la Société d'Agriculure, Commerce, Sciences et Arts du Départament de la Marne, avec II. Planches Litographiées. (Rys gorzelni Izdebińskiej przez Piotra Barona Galichet Członka Towarzystwa rolniczego i handlowego sztuk i nauk Departamentu Marny z dwoma rycinami litograficznemi z francuzkiego na polski język przełożony), a w roku 1843 (drukiem Banku Polskiego) Mémoire sur la conservation des céréales et sur la nécessité d'établir des réserves de grains par le baron Galichet. Zmarł 23 Października 1846 w Izdebnie Kościelnym (około 7 km. na zachód od Grodziska Mazowieckiego). Pochowany na lokalnym cmentarzu przykościelnym. Nagrobek wzmiankowany w 1977 w Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce powiatu grodziskiego. Niestety, podczas tak zwanego "porządkowania" w latach 70-tych, cmentarz przykościelny został zniwelowany, a nagrobek bezpowrotnie zaginął. W Kronice Parafii Izdebno, zachował się zapis z opisem inskrypcji na pomniku Pierre Galicheta.

Kościół w Izdebnie (widok obecny, 2005)



Obecny widok cmentarza przykościelnego w Izdebnie (2005)


[wypis z Kroniki Parafii Izdebno, s. 34]
"[...] W "Słowniku Geograficznym" pod hasłem Izdebno prof. Chlebowski podkreśla, że na grobie jego [P.Galicheta] postawiła wdowa tylko krzyż drewniany. Później jednakże został postawiony skromny pomniczek (nie wiadomo w którym roku i przez kogo) z następującym napisem:

BARON PIOTR / GALICHET / MAJOR WOJSK FRANCUSKICH / UR. 20 CZERWCA 1776 R. W PAS- / SAVANT WE FRANCJI ZM. / 23 PAŹDZ. 1846. PRZYBRANYCH / WSPÓŁZIOMKÓW PROSI O / WESTCHNIENIE / SPRAWIEDLIWI WESELCIE SIĘ I RADUJCIE / W PANU, CHLUBCIE SIĘ W / NIM - WY PRAWEGO SERCA."

Na pomniku widoczny błąd w dacie urodzin. Powinno być 30 lipca 1775.


Widok cmentarza od strony kościoła



Dworek Szymanowskich w Izdebnie (obecnie Dom Opieki Społecznej)


W rodzinnym mieście Pierre Galichet'a, Passavant-en-Argonne (około 15 km. na południowy-wschód drogą D-63 z Sainte-Menehould) znajduje się tablica pamiątkowa umieszczona na zewnętrznym murze miejscowego kościoła. Napis w języku francuskim:

"A LA MÉMOIRE DU / COLONEL PIERRE GALICHET / BARON DE L'EMPIRE / OFFICIER DE LA LÉGION D'HONNEUR / CHEVALIER DE SAINT-LOUIS / NÉ A PASSAVANT LE / 30 JUILLET 1775 / ENGAGÉ VOLONTAIRE A 17 ANS / IL DEVINT PAR SON MÉRITE PERSONNEL / ADJUDANT-COMMANDANT / ET CHEF D'ÉTAT-MAJOR / DE LA DIVISION FRIANT / DÉCÉDÉ A ISDEBNO (POLOGNE) / LE 23 OCTOBRE 1846."


Tablica w Passavant (zbliżenie)



Tablica poświęcona Galichetowi w Passavant-en-Argonne (na murze kościoła)



Strona tytułowa wydanego przez Galicheta "Essai....."



Strona tytułowa wydanego przez Galicheta "Memoire...."